Park Krajobrazowy Dolina Dolnej Odry

powołany został 1 kwietnia 1993 roku Rozporządzeniem Wojewody Szczecińskiego. Obszar Parku bejmuje 6009 ha, a jego otulina 1149 ha. Park leży między dwoma ramionami Odry, na przestrzeni od Widuchowej do Szczecina w granicach gmin: Widuchowa, Gryfino, Szczecin i Kołbaskowo.

Park Krajobrazowy Dolina Dolnej Odry to największe w Europie Zachodniej i Środkowej fluwiogeniczne torfowisko niskie z florą i fauną nie spotykaną już w dolinach innych, wielkich rzek europejskich. Obszar Parku pocięty jest gęstą siecią starorzeczy, kanałów, rowów i rozlewisk o łącznej długości ponad 200 km.

Jest to naturalnie zalewana przestrzeń, pokryta turzowiskami, trzcinowiskami, szuwarami, zaroślami łozy, skupieniami łęgu wierzbowo - topolowego i kompleksami łęgu olsowego. Przedmiotem ochrony jest nie tylko torfowisko, ale także rzadkie i ginące zespoły i gatunki roślin oraz fauna w tym liczne występujące tu gatunki ptaków. W parku stwierdzono 427 gatunków roślin charakterystycznych dla 96 zbiorowisk roślinnych. Najbardziej interesująca jest roślinność wodna w tym nie istniejące lub bardzo rzadkie w większości krajów Europy takie fitocenozy, jak paproci pływającej i grzybieńczyka wodnego.

Flora

Lasy olsowe zajmują powierzchnię ok. 4% powierzchni Parku. Łęgi wierzbowe usytuowane są przede wszystkim nad brzegami rzek oraz starorzeczy i kanałów. Bardzo ekspansywnym zbiorowiskiem na całym Międzyodrzu są zarośla łozowe i wiklinowe. Najbardziej rozległe jednak przestrzenie zajmują turzycowiska, mannowiska i trzcinowiska w mniejszym wymiarze szuwar pałkowy. Do rzadkich i chronionych roślin występujących na terenie Międzyodrza należą między innymi grzybienie białe, grążel żółty, salwinia pływająca, grzybieńczyk wodny, arcydzięgiel nadbrzeżny, kalina koralowa, łączeń baldaszkowaty, bobrek trójlistny, starzec błotny, listera jajowata, przęstka pospolita, groszek błotny i pływacz zwyczajny.

Charakterystyka

Fauna

Najważniejszą grupę zwierząt stanowią ptaki (ok.250 gatunków).

Park jest ważną południkową drogą ich przelotów oraz miejscem koncentracji wielu gatunków ptaków wodno - błotnych, takich jak gęsi (do 20 000 osobników) i żurawie (do 13 000 osobników). Z gatunków lęgowych ptaków zagrożonych wyginięciem w skali Europy, występują tu: bielik, rybołów, kania czarna, kania ruda, błotniak zbożowy, błotniak łąkowy, sowa błotna, wąsatka, wodniczka (ptak zagrożony wyginięciem w skali światowej).

Dwa najważniejsze ssaki chronione to bóbr i wydra. Ssaki owadożerne reprezentowane są przez jeża europejskiego, ryjówkę aksmitną, rzęsorka rzeczka, zębiełka białawego, kreta, a także kilka gatunków nietoperzy. Dużą grupę stanowią gryzonie, wśród których, oprócz wspomnianego już bobra europejskiego, spotykamy nornicę rudą, karczownika, piżmaka, polnika, mysz zaroślową, mysz leśną, badylarkę, szczura śniadego i wędrownego.

Z przedstawicieli drapieżników w Parku największą grupę stanowią łasicowate: wydra, kuna leśna, kuna domowa, łasica, tchórz, gronostaj. Mniej liczne są psowate, do których należą: lis, jenot oraz borsuk. Spośród ssaków parzystokopytnych występuje tu jedynie sarna oraz dzik. Płazy i gady reprezentowane są na terenie Parku przez 16 gatunków. Są to: traszka grzebieniasta, traszka zwyczajna, kumak nizinny, grzebiuszka ziemna, rzekotka drzewna, ropucha szara, ropucha paskówka, żaba trawna, żaba moczarowa, żaba śmieszka, żaba jeziorkowa, żaba wodna, jaszczurka zwinka, jaszczurka żyworodna, padalec zwyczajany, zaskroniec zwyczajny.

Najcenniejsze wartości przyrodnicze i krajobrazowe objęto ochroną rezerwatową i w formie użytku ekologicznego.

• "Kurowskie błota" - faunistyczny rezerwat przyrody utworzono w 1965 r. na powierzchni 31 ha w celu ochrony pierwotnie kolonii kormoranów, a obecnie czapli siwej, liczącej tu ok. 600 par.
• "Kanał Kwiatowy" - florystyczny rezerwat przyrody utworzono w 1976 r. na części jednego ze starorzeczy na powierzchni 3 ha. Został powołany w celu ochrony rzadkich gatunków roślin wodnych i bagiennych, takich jak: salwinia pływająca, grzybieńczyk wodny.
• "Klucki Ostrów" - użytek ekologiczny powołano na terenie otuliny Parku w 1994 r. na powierzchni 49,7 ha a celu ochrony wyspy z naturalnym zespołem roślinności łęgowej na terenie zalewowym. Znajduje się tam m.in. kolonia lęgowa mewy śmieszki, stanowiska lęgowe wielu gatunków ptaków wróblowatych oraz kaczek.

Park posiada duże wartości poznawcze i rekreacyjne. Można tu uprawiać wędkarstwo i popływać kajakiem. Trudno dostępne tereny bagienne utrudniają turystykę pieszą, którą można uprawiać jedynie wzdłuż biegnących brzegami Odry wałów i to w zakresie ograniczonym przez istnienie nieczynnych śluz. 

Fotogaleria