(łac. Ciconia ciconia), będący symbolem Powiatu Gryfińskiego jest głównym elementem logo, które promuje nasz powiat. Jako wizytówka regionu stanowi ważną atrakcję turystyczną propagującą nasze produkty regionalne, a także dorobek artystyczny, kulturalny, oświatowy, naukowy i sportowy Powiatu Gryfińskiego  poza jego granicami.

Bociany to jedne z najbardziej znanych i charakterystycznych ptaków w Europie, Potrzebują do życia specyficznych warunków: bagien, torfowisk, stawów i rozlewisk wodnych. W Polsce ciągle jeszcze mogą znaleźć odpowiednie środowisko naturalne, dlatego też nasz kraj uważany jest za europejską ostoję bociana białego. Jest również symbolem rodzicielskiej troski, gospodarności i pomyślności. Od niepamiętnych czasów otaczany jest przez Polaków sympatią i szacunkiem. Z uwagi na spadającą liczebność bocian biały podlega ścisłej ochronie gatunkowej i objęty jest programem ochronnym koordynowanym przez Polskie Towarzystwo Przyjaciół Przyrody „Pro Natura” (Program Ochrony Bociana Białego i Jego Siedlisk).

Do kraju, gdzie winą jest dużą
Poposować gniazdo na gruszy bocianie,
Bo wszystkim służą ...
... tęskno mi, Panie"

Cyprian Kamil Norwid
"Piosnka moja"

Ciekawostki z życia bocianów

Bocianie wędrowanie
Bociany zimują w południowej Afryce. Drogę długości 8 000 kilometrów przebywają w ciągu czterech miesięcy, pokonując dziennie maksymalnie 200 kilometrów. Ich wędrówka wiedzie przez Kanał Sueski na północ wzdłuż wybrzeży Morza Śródziemnego, a kres swej długiej podróży osiągają pod koniec marca w Europie, przeważnie
w Polsce.

Bociany nie mają zdolności przewidywania pogody. Po drodze do domu dostają często w kość, kiedy zaskoczy je nagły nawrót zimy. Złą pogodę starają się przeczekać. Stąd niekiedy ich przylot do Polski opóźnia się. Zawsze, bez względu na to, czy ciepła wiosna przychodzi wcześniej, czy później, bociany przylatują do nas w tym samym czasie: około 20 marca. Tak podpowiada im zegar biologiczny. Anomalie pogodowe ostatnich dziesięcioleci nie mają wpływu na termin przybycia bocianów. Jeśli spóźniają się, to jest to pogoda po drodze, a nie szósty zmysł.

Termin bocianich powrotów do Polski ma duży wpływ na sukces lęgowy tych ptaków. Jeśli wiosenne przyloty zbytnio się opóźnią, wiele ptaków nie rozmnoży się. Wysiadywanie jaj trwa 32-33 dni, a pisklęta pozostają w gnieździe przez 9 tygodni. Jeśli ptaki zabiorą się do tego zbyt późno, może im później zabraknąć czasu na przygotowanie młodych do jesiennego odlotu na południe.

Sierpień to okres przygotowań do podróży na południe. W tym czasie bociany intensywnie żerują oraz zbierają się na sejmikach, na których formują się w stada. Pod koniec miesiąca rozpoczynają swą daleką podróż przez Ukrainę, Turcję, Egipt i dalej wzdłuż doliny Nilu, aż na południe Afryki. Tam odpoczywają i nabierają sił, by pod koniec lutego znów podjąć trud kolejnej wyprawy do Europy.

Dlaczego bociany nie latają nad morzem?
Bociany w czasie swej długiej wędrówki wykorzystują powierzchnię swoich skrzydeł oraz wznoszące prądy powietrza, dzięki którym mogą wznieść się na wysokość wielu setek metrów nie wkładając w to żadnego wysiłku. Następnie, wciąż bez poruszania skrzydłami szybują pokonując ok.10 metrówna każdy metr utraty wysokości. Napotkawszy kolejne miejsce gdzie powietrze unosi się, bocian znów nabiera wysokości. Natomiast nad morzem trudno o wznoszące prądy powietrzne, lub mają one zbyt małą energię, by przydać się bocianom. Nad wodami przeważają wiatry poziome, więc bociany musiałyby niemal bez przerwy machać skrzydłami, a ich budowa zupełnie nie jest przystosowana do takiego sposobu latania. Dlatego podróż nad lądem, choć dłuższa, jest bardziej bezpieczna i oszczędna.

Bocianie gniazdo
Najczęściej bociany zakładają gniazda w pobliżu siedlisk człowieka na dachach, kominach, słupach telegraficznych oraz wysokich drzewach. Bocianie mieszkania to okrągła konstrukcja z gałęzi i mchu, o średnicy 2 m. Podstawa budowli powstaje z patyków i gałęzi, do wyściółki wnętrza służą pąki traw, słoma, a także worki foliowe, papiery. Gniazdo służy ptasiej parze przez wiele lat, boćki nieustannie przeprowadzają w nim niewielkie remonty, dobudowują to i owo. Skutkiem tych corocznych poprawek lokum się rozrasta. Największe ze znanych bocianich gniazd liczyło sobie 400 lat i ważyło ... tonę!

Bocianie menu
Bocian biały jest ptakiem mięsożernym o bardzo urozmaiconym menu. Praktycznie poluje niemal na każde zwierzę, które jest w stanie połknąć. Chwyta szarańczaki, chrząszcze, dżdżownice, drobne gryzonie, małe ryby, płazy i węże, krety, łasice, gronostaje, młode zające i pisklęta ptaków. Podczas zimowania w Afryce niemal wyłącznym składnikiem diety bocianów są owady.

Bocian – ptak, który nie śpiewa
Krtań dolna bociana – narząd głosowy wszystkich ptaków – jest tak uwsteczniona, że nie wytwarza dźwięków. Pod tym względem w świecie ptaków bocian należy do wyjątków i nie jest to pokrzywdzenie przez los, lecz raczej oszczędność. Przez większą część życia komunikacja głosowa bocianom zupełnie nie jest potrzebna. Żyją na otwartych przestrzeniach, są duże i kontrastowo ubarwione (stąd widoczne z daleka), więc do utrzymania kontaktu ze sobą wystarczą im sygnały wzrokowe. Jedynie w gnieździe zdarza się bocianowi „coś powiedzieć”. Podczas dobrze wszystkim znanej ceremonii witania się ptaków przylatujący bocian wykonuje rytuał gestów głową, szyją i skrzydłami, któremu towarzyszy długie, głośne klekotanie dziobem.

Bocianie święto
Bocian jako ptak związany bezpośrednio z życiem człowieka, bliski jego domostwu i obyczajom, zajmujący szczególne miejsce w sercach Polaków, od 2003 roku ma swoje święto. Dzień Bociana Białego obchodzony jest
w Polsce 31 maja i został zainicjowany przez Polskie Towarzystwo Przyjaciół Przyrody "Pro Natura" w celu uczczenia i zarazem przypomnienia jak ważną rolę w kulturze polskiego narodu pełni ten piękny ptak, a także zwrócenia uwagi na jego zagrożenia i potrzebę ochrony.

Najczęstsze zagrożenia życia bocianów
Bociany giną na budynkach, kominach, elektrowniach wiatrowych itp. Badania opracowane przez Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków w Gdańsku mówią, że w ciągu każdych 6 miesięcy przebywania w granicach Polski traci życie na sieciach energetycznych ponad 650 bocianów. Prawdziwym zagrożeniem jest jednak niszczenie ich naturalnych żerowisk.

Fotogaleria:

Wydawnictwa
Naturalnie Powiat Gryfiński

Starostwo Powiatowe w Gryfinie
ul. Sprzymierzonych 4, 74-100 Gryfino
tel. 91-415-31-82
fax 91-416-30-02

Kontakt z redakcją strony